Odpowiedzialność i możliwości obrony w przypadku dokonania transakcji oszukańczej na odległość (przez Internet, telefon, pocztę)
[[Skopiowano z [
kartyonline.pl])]]
KartyOnLine.pl 2007-09-24
czytano 15 230 razy
W ciągu ostatnich kilku lat zwiększyła się liczba transakcji oszukańczych dokonywanych bez fizycznej obecności karty. Z jednej strony jest to spowodowane ogólnym zwiększeniem ilości kart kredytowych umożliwiających dokonywanie takich płatności, z drugiej zaś strony – upowszechnieniem płatności dokonywanych na odległość (głównie przez Internet, choć pojęcie to obejmuje też transakcje dokonywane w drodze telefonicznej i pocztą zwykłą oraz elektroniczną). Niektóre banki do swojej oferty wprowadziły również propozycję specjalnej karty, służącej wyłącznie do dokonywania płatności w Internecie.
Forma płatności „na odległość” jest formą bardzo wygodną. Warto jednakże zdawać sobie sprawę z niebezpieczeństw z nią związanych, a które polegają na możliwości uzyskania naszych danych przez przestępców. W przypadku wykorzystania tych danych i dokonania transakcji oszukańczej bez fizycznej obecności karty – na odległość, znacznie zwiększona jest odpowiedzialność posiadacza karty.
W „zwykłych przypadkach” (przy fizycznej obecności karty), przy dokonaniu transakcji oszukańczej, które to dokonanie nastąpiło bez winy posiadacza, odpowiada on za transakcje dokonane do momentu zastrzeżenia karty do kwoty 150 Euro. Za kwotę przekraczającą 150 Euro odpowiada bank – wydawca karty.
Inaczej jest w przypadku dokonania transakcji oszukańczej na odległość. Jeżeli umowa o kartę płatniczą tak stanowi (a jest to niestety w praktyce regułą), za transakcje oszukańcze dokonane na odległość posiadacz odpowiada w pełnej wysokości, choćby nie ponosił winy za dokonanie tych transakcji.
W tej sytuacji posiadaczowi pozostaje dochodzenie swoich roszczeń od osoby, która ponosi winę za dokonanie tej transakcji. Nie musi to być tylko sprawca przestępstwa. Często „wyciek” danych umożliwiających dokonanie transakcji na odległość jest spowodowany wadliwym działaniem serwisu transakcyjnego lub jego nienależytym zabezpieczeniem. Winę ponosić mogą również operatorzy telefoniczni (lub pocztowi) oraz inne osoby zobowiązane do dbania o bezpieczeństwo danych. Do podmiotów, od których możemy dochodzić naszych należności należeć więc będą oprócz banków – wydawców również centra rozliczeniowe i inne podmioty umożliwiające płatność na odległość, placówki handlowe u których dokonujemy płatności na odległość(akceptanci), ale też dostawcy rozmaitych usług telekomunikacyjnych i pocztowych, oczywiście w wypadku kiedy uzyskanie danych posiadacza nastąpiło z ich winy.
Niestety w wielu przypadkach koszty transakcji „oszukańczych” obciążą nas samych, ponieważ nie będzie możliwe wskazanie podmiotu, z winy którego nastąpiło udostępnienie danych a sprawcy transakcji pozostaną nieuchwytni.
W obecnym stanie prawnym najlepszą więc ochroną przed skutkami tego rodzaju transakcji pozostaje cały czas wykupienie odpowiedniego ubezpieczenia oraz posiadanie specjalnego konta, z niskim limitem kredytowym, do dokonywania płatności na odległość.
Michał Grabowski
Autor jest radcą prawnym prowadzącym Kancelarię w Warszawie
www.mgrabowski.pl
